Oryantiring Spor Kulübü

Oryantiring kelimesi, İngilizce orienteering kelimesi aracılığıyla, İsveççe orientering kelimesinden dilimize geçmiştir.

Oryantiring, harita ve pusula (İsteğe bağlı olup, yeni başlayanlar için pusula kullanımı önerilmemektedir.) yardımıyla sahadaki hedefleri sıralı bir şekilde bulmayı amaçlayan, zamana karşı yapılan bir spor olarak tanımlanabilir.

Oryantiring antremanları başta orman, mesire alanları olmak üzere şehir merkezleri, adalar, okullar, parklar, üniversite kampüsleri olmak üzere birçok yerde icra edilmektedir.

Oryantiringte amaç başlangıç noktasından itibaren hedefleri (Turuncu-Beyaz) sırasıyla ve belli kurallar çerçevesinde en kısa zamanda bularak bitiş çizgisine ulaşmaktır.

ORYANTİRİNG SPORUNUN YARARLARI

Oryantiring yapan bir kişi;

✔ Fiziksel güç ve kondisyon artışı,

✔ Kendine güven,

✔ Yer yön algısının gelişmesi,

✔ Hızlı düşünebilme/karar verme becerisinin gelişmesi,

✔ Strateji geliştirme,

✔ Stres yönetimi,

✔ Harita okuma,

✔ Yer şekillerini ve doğayı tanıma, sevme

gibi birçok alanda farkındalık kazanmakta / kendini geliştirebilmekte, zihin ve bedeni uyumlu bir şekilde kullanabilmektedir.

Ayrıca, akademik çalışmalar oryantiring sporcularının sırasıyla; doğasal zeka, sosyal zeka, kinestetik zeka, içsel zeka, ritim zekası ve matematiksel zekaya sahip oldukları göstermektedir (Özdemir, N. Güreş, A. Güneş, Ş., 2012)

ORYANTİRİNG TARİHÇESİ

Oryantiring, 19. yüzyılın sonlarında İskandinavya’da ortaya çıkmış, ilk resmi faaliyet ve temel oryantiring kurallarının şekillenmesi 1918’de İsveç, Stockholm’da Albay Ernst Killander tarafından yapılmıştır. Anılan dönemden itibaren ilginin hızla arttığı ve ülkedeki en yaygın sporlardan biri haline geldiği vurgulanmıştır. Kaynaklara göre 1940 yılında İsveç’te 340 bin kişinin oryantiring yapıyordu. Uluslararası Oryantiring Federasyonu 1961 yılında kurulmuştur. Oryantiring günümüzde pek çok ülkede federasyonu bulunan yaygın bir kitle sporu haline gelmiştir. Her yıl İsveç’te düzenlenen uluslararası Oringen 5 gün yarışlarına 15 binin üzerinde sporcu katılmaktadır.

1890: İsveç,

1895: İlk Resmi Müsabaka (İsveç, İngiltere, Norveç)

1961: Uluslararası Oryantiring Federasyonu kuruluşu

1966: İlk Dünya Şampiyonası (IOF)

1970’ler: Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde yapılmaya başlanması (Türkiye)

1999: Halka açık oryantiring faaliyetlerinin başlaması,

03.04.2002: Oryantiring Asbaşkanlığı Kuruluşu (Dağcılık Federasyonuna bağlı olarak kurulmuş asbaşkanlık 2004 yılında İzcilik Federasyonu’na bağlanmıştır.)

28.03.2006: Türkiye Oryantiring Federasyonu’nun kuruluşu (http://www.oryantiring.org.tr/)

Bugün Türkiye’de çeşitli illerde 350’nin üzerinde oryantiring kulübü bulunmakta olup, oryantiringi seven ve ona ilgi duyanların ve kulüplerin sayısı gün geçtikçe artmaktadır.

ORYANTİRİNG ÇEŞİTLERİ NELERDİR.

Halihazırda Dünya Oryantiring Federasyonu tarafından yapılış türüne göre 4 farklı disiplin kabul edilmiştir.

1-Koşu Oryantiring: Orman, şehir, parklar vb. birçok alanda yapılabilen ve en yaygın oryantiring türü olup, zaman karşı yarış, güç, kondisyon ve teknik bilgi gibi birçok özelliğin hepsini ön plana çıkartan, aynı zamanda herkesin amatör olarak da yapabildiği oryantiring türüdür. Koşarak, yürüyerek yapılmaktadır.

2-Bisiklet Oryantiring: Dağ bisikletiyle rahatça ulaşılabileceği, hedeflerin genellikle yol üzerinde olduğu oryantiringtir.

3-Kayak Oryantiring: harita okuma becerisi ile kayak becerisinin birleştiği, özel teçhizat gerektiren oryantiringtir.

4-Patika Oryantiring: Bedensel engelli bir sporcunun da rahatlıkla erişebileceği patikalar üzerinden kolayca görünebilecek yerlere yerleştirilen hedefler kapsamında, fiziksel kondisyondan ve hızdan çok, harita okuma becerisine dayanan oryantiringtir.

Yukarıdaki oryantiring disiplinleri dışında at üzerinde, kanoyla (Raft-Oryantiring)  vb. şekillerde yapılan oryantiring türlerine de rastlanılmakta olup, yapılış şekli ve kullanılan arazi doğrultusunda düzenlenen haritalarda vurgulanan şekil ve semboller değişkenlik göstermektedir.

Bunun dışında oryantiring yarışmaları; zamanına göre (gece-gündüz), uzunluğuna göre (Sürat, orta, uzun), çeşidine göre (Ferdi, bayrak, takım) kendi içinde çeşitlilik göstermektedir.

Bu yazımızda koşu oryantiringi ele alarak genel bilgiler vereceğiz.

KİMLER ORYANTİRİNG YAPABİLİR?

Daha önce de bahsettiğimiz gibi oryantiring herhangi bir dil, cinsiyet, kilo vb. gözetmeksiniz 7’den 70’e birçok insan tarafından yapılabilen bir spordur.

Oryantiring dili evrenseldir.

Oryantiring antremanları, bireysel katılımın yanı sıra, arkadaş grubu, çoluk çocuk tüm aile fertleri vb. şeklinde yapabileceğiniz bir spora, doğa etkinliğine olanak sağlar.

Oryantiringte başarı, salt güç ve kondisyona bağlı değildir. Örneğin harita okuma becerisi daha iyi olan yaşlı biri çok hızlı koşan genç birinden önce parkuru tamamlayabilir.

Ayrıca, oryantiringte yeni başlayan, kısa, orta, uzun, teknik şeklinde olmak üzere, parkur mesafesinin, hedef sayısının ve zorluk derecesinin değişkenlik gösterdiği parkur çeşitleri bulunmaktadır. Oryantiringte yarışmacı, kendi seviyesine ve isteğine uygun olarak parkurunu seçebilme olanağına sahiptir.

Yarışmalarda ise kadın ve erkek kategorileri ayrıdır. Bununla birlikte 10 yaş altından 55 yaş üstüne kadar farklı yaş kategorilerinde yarışmak mümkündür.

ORYANTİRİNG İÇİN GEREKLİ MALZEMELER

Oryantiring Sporu için gerekli malzemeleri iki kısımda inceleyebiliriz:

Saha Malzemeleri

Sahada kullanılan Başlangıç bitiş noktaları, şeritler, Hedef Kontrol Bayrakları, harita, SI, Emit, Zımba vb. malzemeler etkinliği düzenleyen kulüp/kurum tarafından sağlanmaktadır.

Söz konusu malzemelerin kullanımını özetlemek gerekirse;

Yarışmacı başlangıç noktasından, haritada çember içine alınmış ve numaralandırılmış  hedefleri sıralı bir şekilde bulmak için sahaya çıkar.

Hedefler turuncu-beyaz üçgen prizma şeklindeki hedef kontrol bayraklarında ilgili numarasıyla (Kontrol kodu) yer almaktadır.

Yarışmacı hedefe vardığında başlangıçtan itibaren parmağına takmış olduğu SportIdent (SI) kartı adı verilen elektronik yüzüğü, ilgili hedefteki cihaza okutur  (EMIT ülkemizde kullanılmamaktadır.). Böylece yarışmacının ilgili hedefi sıralı bir şekilde bulup bulmadığı, ne kadar sürede oraya ulaştığı hesaplanır. Öte yandan elektronik yüzük kullanılmayan parkurlarda ya da elektronik sistemde bir sorun yaşanması durumunda kullanılması amacıyla yarışlarda hedefler üzerinde zımba bulunmaktadır. Hedefe ulaşan yarışmacı ilgili hedef numarasının yer aldığı hedef kartına zımbayı basar.

Sporcu Malzemeleri

Oryantiring sporu, diğer sporlara göre daha ucuz ve kolaylıkla başlanabilen bir spor olarak tanımlanmaktadır.

Katılımcılarla ilgili olarak; yeni başlayanlar için hareket kabiliyetini kısıtlamayan ve teri dışarı atabilen kıyafetler ve arazi durumuna göre çivili bir spor ayakkabı yeterli olacaktır.

Eğer oryantiringi sevdim ve profesyonel olarak devam etmek istiyorum diyorsanız, profesyonel bir sporcunun başlıca kullanıldığı malzemeleri aşağıda görebilirsiniz.

Bununla birlikte oryantiring başlangıç için yapabileceğiniz zevkli ve maliyeti düşük sporlardan biridir.

ORYANTİRİNG HARİTASI TEMEL ÖZELLİKLER

Oryantiring haritasından kısaca bahsedelim.

YÖNLER

Oryantiring haritasında kuzey yönü, haritanın bir köşesinde belirtilmiştir. Ayrıca haritada belli aralıklarla kuzey-güney yönünde dikine çizgiler bulunur.

Haritayı önümüze alıp okur gibi tuttuğumuzda yazıların, rakamların üst kısmı kuzeyi gösterir.

ÖLÇEK

Haritada 1 cm olarak gösterilen mesafenin gerçekte kaç cm olduğu haritanı ölçeğiyle belirlenir.

Örnek: 1/10.000 ölçekli bir haritada 1 cm 10.000/100=100 metreye eşittir.

Haritadaki alan ve şekiller ölçek paydası arttıkça küçülür / ölçek paydası azaldıkça büyür.

Oryantiringte kullanılan başlıca harita ölçekleri 1/15.000, 1/10.000 1/7.500, 1/5.000’dir.

EŞYÜKSELTİLER / MÜNHANİ

Kahverengi ile gösterilen eşyükselti eğrileri vadileri, tepeleri  vb. yer şekillerini gösterir.

Mesafe hesaplamaya yardımcı olur.

İki eşyükselti arasındaki mesafe de o kısmın ne kadar dik olduğunu gösterir.

Eşyükselti eğrileri ne kadar sık ise, orası o kadar diktir.

Her 5 eşyükseltide bir eşyükselti eğrileri kalın çizilir. Kalın/ince çizgiler arasında fark yoktur.

HARİTADA RENKLER VE ŞEKİLLER

Yeşil, beyaz ve sarı tonları; ormanlık alan, tarla, açık alanlar, ağaç kökü vb. bitki örtüsünü,

Siyah/Gri; orman yolları, farklı genişlikteki patikalar, duvarlar, çitler, kayalar, insan yapımı nesneleri (Bina, heykel, platform, tuvalet vb.),

Kahverengi; toprak setler, tepeler, sırtlar, hendekler, su yarıkları, eş yükseltileri (Eğim-münhani) vb. doğal yer şekillerini,

Mavi; akarsular, dere yatakları, çeşme, rezervuar vb. su ile ilgili herşeyi

göstermektedir.

Oryantiring ormanlık alanlar, şehiriçi vb. birçok alanda yapılabilir. Bu kapsamda haritadaki renkler ve nesneler değişkenlik göstermektedir.

Aşağıda ormanlık alan ve şehir için düzenlenen oryantiring haritalarını görebilirsiniz.

Köy Haritası Örneği Şehir Haritası Örneği

İSTANBUL DOĞA SK ORYANTİRİNG TAKIMI, NASIL KATILABİLİRİM?

Yukarıda da bahsettiğimiz gibi oryantiring herkesin yapabileceği ve yaparken de zevk alabileceği bir doğa sporudur.

İstanbul Doğa SK Oryantiring takımımız doğayı ve oryantiringi seven ve onu daha fazla kişiye tanıtmayı ve ulaştırmayı hedefleyen bir grup doğa sever tarafından kurulmuştur.

Takımımız oryantiring sporunda kendini daha ileriye taşımayı hedefleyen, başarıya odaklı bunun yanında keyif almayı ve paylaşmayı seven bireylerden oluşmuştur.

Aynı zamanda gönüllülük esasına dayanarak etkinliklerde yer alarak daha fazla insana bu sporu sevdirmeyi ilke edinmiştir.

Dilerseniz yarışabildiğiniz, dilerseniz haritayla keyifli bir şekilde hedefleri arayabileceğiniz samimi ve keyifli bir ortam seni bekliyor…

Antremanlarımız 2 haftada bir Belgrad Ormanındaki mesire alanlarında yapılmaktadır. Ayrıca, oryantiring kampları, ulusal/özel yarışlara katılım vb. diğer etkinliklerimizi www.istanbuldoga.org adresinden takip edebilir ve etkinliklere katılım sağlayabilirsiniz.

Oryantiringe yeni başlayanlar için haritadaki şekil ve simgeler ilk bakışta karmaşık görünebilir. Bununla birlikte yeni başlayanlar için hazırlanan haritalarda şekil ve simgelerin anlamlarını yer aldığı tablolar mevcut olup, sahaya çıkmadan önce dileyen katılımcılara kısa bir eğitim vermekteyiz.

Görüşmek dileğiyle.

Sevgiler,

YARARLANILAN KAYNAKLAR / İLGİLİ SİTELER

http://www.oryantiring.org.tr/

https://orienteering.sport/

http://worldofo.com/

http://o-training.net/

http://www.oringen.se/213/english.html