Tag Archive iklim

15 Mayıs Dünya İklim Günü

İklim Değişiminin İlk Etkileri

Dünya İklim Gününde Dünya’ya dair pek iyimser bir tablo çizemiyoruz, zira son yıllarda giderek gündem olmaya başlasa da iklim değişikiliği hızını durdurmuş değiliz.

Zira son 150 yılda, ortalama sıcaklık dünya genelinde 0,8 derece, Avrupa’da ise yaklaşık 1 derece arttı. Küresel ısınmada, özellikle son yıllarda görülen hızlı artış küresel tehdit boyutuna ulaşmış durumda. Bu sorunun önümüzdeki yıllarda da kendini önemli ölçüde hissettireceğine kesin gözüyle bakılıyor.

Sıcakılık artışının ilk sonuçlarından biri buzullarda erime, son 30 yıldır, her 10 yılda ortalama %2,7’lik bir azalma tespit ediliyor, yani 30 yılda özellikle deniz buzullarında %8’lik bir azalma mevcut. bu alan azalmasının yanı sıra bir de dikey azalma mevcut, yani buzullar ortalama 2-3 metre seviye kaybetmiş durumda.

Küresel deniz seviyesinin de son 100 yılda 10-15 cm yükseldiği tespit edilmiştir (Gel-git hareketleri nedeniyle kesin tespit yapılamamaktadır.) ancak önümüzdeki 100 yılda deniz seviyesinin 50 cm kadar daha yükseleceği hesaplanmaktadır.

Dünya yağış iklimi de önemli derecede değişmiş durumda, Avrupa gibi Kuzey Yarıkürede bulunan bölgelerde yapış artarken, Güney yarıküre’de ve özellikle Afrika’da yapışlarda önemli derecede azalma ile birlikte kuraklık kendini hissettirmekte.

İklimdeki bu değişikliğinin en çok kutupları, okyanus kıtalarını ve yoksul ülkeleride etkileyerek açlık, susuzluk, deniz seviyesinde yükselme, sel ve göç gibi problemleride ardından getirmesi yani küresel ekosistemi etkilemesi ise doğal bir sonuç olarak karşımıza çıkıyor. Tarım arazileri ve ürünleri de iklim ani farklılıklarından direkt olarak etkilenmektedir.

.

Ülkelerin Durumları ve Türkiye

Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Taraflar Konferanslarında yayımlanan bildirgelere göre, iklim değişikliğinin başlıca nedeninden biri sayılan havadaki karbondioksit oranının en yüksek düzeyde seyrettiği ülke yıllık 9,04 milyar ton ile Çin oldu. Çin’i 4,99 milyar ton ile ABD, 2,06 milyar ton ile Hindistan, 1,5 milyar ton ile Rusya izledi. Japonya, 1,14 milyar ton ile beşinci sırada yer aldı. Türkiye, karbondioksit salınımında 317 milyon ton ile 18. sırada bulunuyor.

Küresel anlamda karbondioksit salınımında en büyük pay yüzde 28 ile Çin’e ait. ABD, yüzde 15 ile ikinci sırada yer alıyor, Hindistan yüzde 6, Rusya yüzde 5, Japonya ise yüzde 4 oranında dünya genelinde karbondioksit salınımı payına sahip bulunuyor.

 

Paris İklim Anlaşması

Küresel ısınma ve iklim değişikliğinine karşı 2015 yılında Paris’te toplanan BM İklim Değişikliği Konferansı, küresel sıcaklık artışının 2 derece ile sınırlı tutulması, hatta 1,5 derecenin altına çekilmesi hedeflerini içeren Paris İklim Anlaşması’nın imzalanmasıyla sona ermiş ve 4 Kasım 2016 tarihi itibarıyla yeterli sayıda üye ülkenin imzalamasının ardından girmişti. Çin’den sonra dünyadaki karbon emisyonlarının salımında ikinci sırada olan ABD’nin, Başkan Donald Trump’un kararıyla Paris İklim Anlaşması’ndan çekilmesi, anlaşmadaki hedeflere ulaşma konusunda umutsuzluğa yol açsa da başta AB olmak üzere birçok ülke, anlaşmaya bağlı kaldıklarını açıkladı.

Birleşmiş Milletler 24. İklim Konferansı ise Katovice’de 3 Aralık 2018 günü başladı ve 12 gün sürdü burada da 196 ülkenin temsilcisi bulunuyordu. Katovice Kuralları veya Katovice Uzlaşması olarak adlandırılan toplantı kurallarına göre ülkeler karbon salımını azaltma vaatlerini yerine getirecekler, ülkeler ayrıca 2015’de imzalanan Paris İklim Anlaşması’nın ana unsurlarının hayata geçirilmesi konusunda anlaştılar.

Paris Anlaşması’na taraf olan Türkiye ise 2030 yılı itibarıyla 1 milyar 175 milyon ton olarak öngörülen toplam sera gazı emisyonlarını, yüzde 21’lik azalışla 929 milyon tona indireceğini taahhüt altına almış durumda, bu rakam, OECD ülkelerinin 2012 yılı ortalaması olan kişi başı 12,5 ton emisyon salımı değerinin dahi altında kalıyor.

.

İklim Değişikliği Protestoları

Son günlerde özellikle Avrupa ülkelerinde iklim değişikliğine karşı protestolar ve gösteriler düzenlendiği dikkat çekiyor. Extinction Rebellion’ın (XR – Yokoluş İsyanı) 10 gün süren sivil itaatsizlik eylemleri ile İskoçya ve Galler’in ardından, İngiltere Parlamentosu’nda da “İklim için acil durum” kabul edildi.

İngiltere İşçi Partisi önderliğinde Avam Kamarası’nda alınan karar ile  ‘iklim ve çevre konusunda acil durum’ ilan eden ilk ülke oldu.

Hollanda’da da çeşitli sivil toplum kuruluşlarının desteğiyle organize edilen “İklim İçin Yürü” temalı protestolar kapsamında özellikle Amsterdam’da eylemler düzenleniyor.

Belçika’nın başkenti Brüksel’de de binlerce çevreci, küresel ısınma ve iklim değişiğine dikkati çekmek amacıyla gösteriler yapıyor.

www.azcok.net

Tags, , , , ,